Grano-de-niero
Plantago afra
Plantaginaceae
Àutri noum : Erbo-di-niero, Biasso.
Noms en français : Plantain pucier, Plantain psyllium.
Descripcioun :La grano-de-niero, es uno pichoto planto (5 à 40 cm) que trachis dins li tepiero seco e en ribo de ribiero. Es uno planto gaire ramificado que douno d'èr à Plantago arenaria mai que se n'en destrìo d'un biais segur emé si bratèio de la flour coumpausado que soun mai courto qu'elo. Li fueio soun longo, plato e primo (1 à 3 mm). Coumpara emé l'erbo-bruno que ié sèmblo proun.
Usanço :Li fueio de grano-de-niero se manjon en ensalado. Li grano, un cop gounflado dins l'aigo, soun bono contro lou quiéu tapa e remoulisson. Ajudon à lucha contro la pisso-douço e lis artèri tapado. Soun peréu utilisado en cousmetico pèr faire de poutingo pèr la pèu (anti-enflamativo).
Port : Erbo
Taio : 5 à 40 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Plantago
Famiho : Plantaginaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 4 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Abriéu à avoust
Liò : Tepiero seco
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Estenoumediterrano
Ref. sc. : Plantago afra L., 1762
Pisso-mèu(-de-Gargano)
Lamium garganicum
Lamiaceae Labiaceae
Nom en français : Lamier du mont Gargano.
Descripcioun :Aquéu Lamium que sèmblo au pisso-mèu, trachis dins li tepiero roucaiouso, li roucaio e lis esboudèu de basso mountagno. Pamens pòu mounta fin qu'à 2300 m. Es uno planto raro au couchant, mai coumuno au levant. La flour fai pu de 2,5 cm de long e la petalo de darrié èi pas gibado coume aquesto dóu pisso-mèu. Coumpara emé lou pisso-mèu que ié sèmblo proun.
Usanço :Li fueio e li flour devon èstre manjadisso coume la maje part di Lamium. (F. Couplan, op.cit. p. 360). Poudès tambèn, coume d'enfant, ié suça si flour sucrado.
Port : Erbo
Taio : 15 à 60 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lamium
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 2,2 à 3,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 400 à 2300 m
Aparado : Noun
Mai à avoust
Liò : Tepiero roucaiouso
- Roucas
- Esboudèu
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Mediterrano-Mountagnouso-Nord
Ref. sc. : Lamium garganicum L., 1753